کد مطلب:31825 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:570

عبادت خالصانه











ثم ان صلاتی و نسكی و محیای و مماتی لله رب العالمین لاشریك له و بذلك امرت و انا من المسلمین

پس از اینها كه گفتم، باز تاكید می كنم كه همه ی نماز و عبادت من، سرتاسر زندگیم، حتی مردنم، سراسر برای خداست. همان خدایی كه شریكی ندارد و امر شده ام تا یكتاپرست باشم. من مسلمان هستم.

این سخن دستوری است كه خداوند نخست به پیامبر خویش نازل فرموده و از آن حضرت خواسته است تا آنچنان باشد كه در این آیه ی شریفه آمده است.[1].

او در دامان پیامبر پرورش یافته است و همان سخن را می گوید، چون می داند:

فمن كان یرجو لقاء ربه فلیعمل عملا صالحا و لایشرك

[صفحه 34]

بعباده ربه احدا[2].

هر كس كه امید لقای پروردگارش را دارد، باید كه عمل شایسته بجای آورد و هیچ كس را در پرستش خداوند شریك نگرداند.

منظور و مقصود اصلی در هر دو آیه ی شریفه، خلوص درعبادت خداوند است و نیز اعلام دستور صریح، مبنی بر اینكه بندگان خدا، در تمام دوران زندگی، تمامی كارها را فقط به خاطر خدا انجام دهند و جز او را در نظر نیاورند. پیشتر در سخنی دیگر می فرمود:

خوشا به حال كسی كه عبادت و دعایش خالص برای خدا باشد.

و دلش مشغول آنچه دیده اش می بیند، نگردد،

یاد خدا را با آنچه كه گوشش می شنود، فراموش نكند،

سینه اش به آنچه كه به دیگران- از مال دنیا- می دهند مخزون نشود[3] و نیز همان بزرگوار فرموده است:

خداوندا، تو را به خاطر ترس از آتش یا طمع به بهشت، عبادت نمی كنم بلكه ازآن رو كه تو را شایسته ی عبادت یافته ام، عبادتت می كنم[4].

از پیامبر خدا هم نقل كرده است كه فرمود:

اگر كسی چهل بامداد خدا را خالص عبادت كند، چشمه سارهای حكمت از قلبش به سوی زبانش جاری می شود[5].

البته ناگفته نماند كه اخلاص در عبادت و عمل، از دشوارترین اعمال دینی است، چنانچه باز از حضرت علی علیه السلام نقل است كه

[صفحه 35]

فرمود:

دنیا یكسره جهل و نادانی است، مگر جایگاههای دانش.

دانش حجتی است علیه آدمی، مگر آن كه به آن عمل شود.

عمل نیز بیشتر آلوده به ریا می شود مگر عملی كه مخلصانه برای خدا باشد.

و اخلاص سخت در معرض خطر است تا آن كه بنده به پایان كار خویش چشم بدوزد.[6].

[صفحه 37]


صفحه 34، 35، 37.








    1. قل ان صلاتی و نسكی و محیای و مماتی لله رب العالمین لا شریك له بذلك امرت و انا اول المسلمین (سوره ی انعام، آیه ی 163 -162).

      گفتنی است كه حضرت علی علیه السلام به جای «انا اول المسلمین» فرموده است: «انا من المسلمین»، زیرا كه اول مسلمان حضرت رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم است. كه در عوالم پیش از این عالم بر تمام موجودات سبقت گرفت و بر یگانگی خداوند شهادت داد.

    2. سوره كهف آیه 110.
    3. عن ابی الحسن الرضا علیه السلام، ان امیرالمومنین صلوات الله علیه كان یقول: طوبی لمن اخلص لله العباده و الدعا و لم یشغل قلبه بما تری علیناه، و لم ینس ذكر الله بما تسمع اذناه، و لم یحزن صدره بما اعطی غیره. (بحارالانوار ج 67 ص 229).
    4. قال امیرالمومنین علیه السلام: ما عبدتك خوفا من نارك و لا طمعا فی جنتك، ولكن وجدتك اهلا للعباده فعبدتك. (بحارالانوار ج 67 ص 234 كتاب الایمان و الكفر، باب الاخلاص و معنی قربه تعالی).
    5. عن الرضا، عن آبائه علیهم السلام قال: قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم: ما اخلص عبد لله عزوجل اربعین صباحا الا جرت ینابیع الحكمه من قلبه علی لسانه. (بحارالانوار ج 67 ص 243).
    6. عن الرضا، عن آبائه علیهم السلام قال: قال امیرالمومنین علیه السلام: الدنیا كلها جهل الا مواضع العلم، و العلم كله حجه الا ما عمل به، و العمل كله ریاء الا ما كان مخلصا، و الاخلاص علی خطر حتی ینظر العبد بما یختم له. (بحارالانوار ج 67 ص 242).